SOSYOLOJİ’DE COĞRAFYACI YAKLAŞIM VE TRABZON’DA TOPLUMSAL KARAKTERİN EKOLOJİK YORUMU – INTERDISCIPLINARY ASPECT OF SOCIOLOGY AND ECOLOGICAL COMMENT OF SOCIETAL CHARACTER IN TRABZON

 M. YAVUZ ALPTEKİN

 ÖZ

Sosyoloji, sosyal bilimlerin interdisipliner karakteri en yüksek disiplinidir. Coğrafya, tarih, psikoloji ve iktisat bilimleri Sosyoloji’nin en fazla temasta olduğu bilim dallarıdır. Sosyoloji toplumları bu bilim dallarından her birinin bakış açısından da açıklayabilir. Böylesi bir açıklamayı, Trabzon’da yaşayan bölge toplumuyla ilişkili olarak, Sosyolojik çerçevede ama Coğrafyacı bir yaklaşımla yapmak mümkündür. Genelde Doğu Karadeniz ve özelde Trabzon toplumu dinamik, fevri (asabi), zeki, yerel kimlik idraki yüksek, tutumlu ve gösterişli olarak nitelendirilebilecek bir dizi ayırt edici özelliğe sahiptir. Bütün bu ayırt edici toplumsal özellikler, coğrafi şartlar, iklim, bitki örtüsü, denizellik ve beslenme şekilleriyle açıklanabilir. Trabzon toplumunun dinamizmi yeryüzü şekillerinin istikrarsız, diğer ifadeyle dinamik oluşu-na; Trabzon’da denizin çok dalgalı ve hareketli oluşuna; hava şartlarının gün içinde çok değişken seyretmesine; temel besin kaynaklarından mısırın insanı hareketlendirmesine bağlana-bilir. Diğer toplumsal karakterler de benzer şekilde yerel coğrafi şartlarla ilişkilendirilebilir.

Anahtar Sözcükler: Sosyoloji, İnterdisipliner Yaklaşım, Coğrafyacı Yaklaşım, Toplumsal Kimlik, Trabzon.

ABSTRACT

Like all the other sciences, sociology, too, has its own research subject, method and concepts. These are the components that make Sociology an independent science. In addition to this, Sociology, at the same time, is the catalyst that sets up communication and mostly coordination between social sciences. The reason for this is the multifaceted aspects of society, which sociology, from various aspects, is primarily and to a great extent concerned with. It is therefore one of the most interdisciplinary branches among other social sciences. Geography, History, Psychology and Economy are the social disciplines that Sociology is mostly concerned with, exami-ning society from these disciplines’ perspective as well. In the case of Trabzon, for instance, society can be investigated by using Sociological and Geographical approaches. The Black Sea region society in general, and Trabzon in particular, has a series of common personality traits characterized as dynamic, nervous, intelligent, thrifty, flashy and honest. Moreover, the people have significantly high local identity consciousness. All of these distinctive social features can be explained through geographical conditions, climate, flora, marine and diets of district man. The dynamism of Trabzon community can be correlated to unstable landforms, to very rough sea and to its mobility; to mode of weather conditions that are very changeable during the day; and to corn which is the basic food splay of regional man. Other social characteristics can also be correlated to similar local conditions.

Keywords: Sociology, Interdisciplinary approach, Geography, social personality, Trabzon.