UZUN SAVAŞLAR DÖNEMİNDEN BİR KESİT: ERDEL’İN TEMEŞVAR’I GERİ ALMA TEŞEBBÜSLERİ (1596-97)

ÖZ

Kanuni Sultan Süleyman Döneminde Osmanlı topraklarına katılan Temeşvar, yaklaşık 164 yıl Osmanlı hâkimiyetinde kalmıştır. 1552 yılında Ahmet Paşa’nın girişimleriyle Osmanlı sancağına dönüştürülen Temeşvar, Osmanlı-Habsburg güçleri arasında başlayan uzun savaşlara değin herhangi bir tehditle karşılaşmamıştır. Bu dönemde Eflak ve Boğdan voyvodaları ile birlikte merkezi otoriteye isyan eden Erdel Hâkimi Sigismund Bathory, bunun hemen öncesinde Banat bölgesinde bulunan Hristiyan ahaliyi isyana teşvik ederek bu işgallere zemin oluşturmak istemiştir. Özellikle Osmanlıların iç ve dış problemler yaşadığı dönemi fırsata çevirmek istediğinden, 1596 yılında Temeşvar’ı işgal edip Erdel topraklarına katmayı denemişse de, Tatar ordularının ve Cafer Paşa’nın yerinde olan yardımları sayesinde buna muvaffak olamamıştır. 1597 yılında şansını ikinci kez deneyen Sigismund, Erdel’de en güvendiği adamı olan Ştefan Josika komutasında birliklerini yeniden Temeşvar’a göndermiş, ancak herhangi bir netice elde edememiştir. 1598 yılında Satırcı Mehmed Paşa, Banat’ta baş gösteren Erdel tehdidini sonlandırmak için harekete geçmiş ve bölgede Osmanlı hâkimiyetini yeniden tesis etmiştir.

Anahtar Sözcükler: Temeşvar, Erdel, Sigismund Bathory, Cafer Paşa, Mahmud Paşa, Gheorghe Broberly.

A PICTURE FROM THE PROTRACTED WARTIME:

ERDEL’S ATTEMPTS TO TAKE BACK TİMİŞOARA BACK (1596-97)

ABSTRACT

Timişoara joined the Ottoman lands in the reign of Suleiman the Magnificent era, has remained under Ottoman rule for approximately 164 years. Timişoara was transformed into an Ottoman sanjak with the initatives of Ahmed Pasha in 1552, then she did not face any threat until the struggle started between Ottoman-Habsburg known as “Long Wars”. During this period Transylvanian Voivod Sigismund Bathory rebelled against Porte together with Wallachia and Moldavian voivods. Before this Sigismund wanted to establish a ground for these invasions by encouraging the Christian population to revolt in the Banat region. Especially he wanted to take advantage of Ottoman’s internal and external problems and he tried to occupy Timişoara and annex it to Transylvanian land in 1596. Bu he could not succeed in this thanks to help of the Tatar armies and Cafer Pasha. Sigismund tried his luck for the second time in 1597, for this he sent again his troops back to Timişoara under the command of Ştefan Josica, who was his most trusted man in Transylvania, but he could not achieve any results. Satırcı Mehmed Pasha embark on an expedition to put an end the Transylvanian threat in Banat and he restablished Ottoman rule again in that region.

Keywords: Timişoara, Transilyvania, Sigismund Bathory, Cafer Pasha, Mahmud Pasha, Gheorghe Broberly.